Ik weet niet of er iets in ons huis is gebeurd waarover langer is gepiekerd dan over de ventilatie! Ik denk dat ik er al 2 jaar over nadenk.
Door het steeds beter geïsoleerd raken van het huis drong een mechanische ventilatie zich op, want steeds weer ramen openzetten is niet praktisch en kost veel warmte. De vraag is welk systeem en hoe moeten de luchtstromen lopen? Hoe groot moeten de doorvoerroosters zijn? Waar moeten ze geplaatst worden?

Eerst het systeem: ’C’ (natuurlijke aanvoer, mechanische afvoer) of ’D’ (mechanische aanvoer en afvoer met warmte-uitwisseling).
Na veel lezen heb ik de voor- en nadelen van balansventilatie (systeem D) opgesomd. Het is een persoonlijk standpunt dat voor anderen misschien niet opgaat.

Voordelen:

• Warmterecuperatie, m.a.w. er gaat minder warmte verloren omdat de warme afgevoerde lucht de koude aangevoerde lucht opwarmt.
• Geen last van koudegevoel ter hoogte van de aanvoer van verse buitenlucht.
• Geen geluidshinder via aanvoerroosters door buitenlawaai.

Nadelen:

• Dubbel zo duur omdat de installatie complexer is (meer kanalen, 2 ventilatoren, warmtewisselaar, filters)
• Moeilijker te plaatsen, zeker bij een verbouwing omdat er ook kanalen nodig zijn voor de aanvoer van verse lucht. Met een systeem C wordt de verse lucht via een rooster rechtsreeks van buiten aangezogen.
• Veel meer onderhoud, want de warmtewisselaar verdraagt geen stof. Daarom moeten er filters worden geplaatst die geregeld gereinigd of vervangen moeten worden.
• Mogelijks meer ventilatiegeluid omdat de verse lucht via kanalen vanaf de ventilator naar binnen wordt geblazen.
• De woning moet bijna 100% luchtdicht zijn anders functioneert het systeem niet optimaal. Aan- en afvoer moeten in balans zijn.
• Volgens mij is het volgende het grootste nadeel. Wij houden van een heel frisse slaapkamer (12 °C) en dat is met balansventilatie niet mogelijk. De aangevoerde lucht wordt immers voorverwarmd tot zo’n 17 °C en de slaapkamer ingeblazen. Het komt er dus op neer dat geen enkele geventileerde ruimte in het huis fris kan gehouden worden. De winst die men uit de warmterecuperatie haalt gaat dus ten dele weer verloren doordat ruimtes worden opgewarmd die men anders iets koeler zou houden.

’k Heb uiteindelijk voor een C-systeem van Renson gekozen.

Eén mogelijk nadeel van C-ventilatie (buitengeluid via aanvoerroosters) wordt weggewerkt door akoestisch dempende aanvoerroosters te gebruiken. Er werd gekozen voor Sonovent roosters van Renson. Deze roosters zijn ook zelfregelend. Dat betekent dat bij felle wind een klep proportioneel gesloten wordt zodat er geen windstoten door de aanvoerroosters geblazen worden.


Aangezien de aanvoer niet doorheen muuropeningen loopt, maar van op de onverwarmde en windopen zolder wordt aangezogen moesten die roosters ingebouwd worden in een kist om de aangezogen lucht door het plafond te kunnen leiden (de roosters zijn geconcipieerd om de lucht langs horizontale weg de woning in te sturen). Dit gaf mogelijkheid nog extra akoestische isolatie te voorzien waardoor het buitengeluid nog meer kan worden geweerd:


Een afgewerkt aanvoerrooster en de afvoerleiding van de keuken:


Een tweede nadeel van C-ventilatie is het warmteverlies. Renson (anderen misschien ook) hebben daarom een vraaggestuurd C+ systeem ontwikkeld. Daarmee is het mogelijk niet méér te ventileren dan strikt nodig. Het werkt als volgt: op de 3 afvoerkanalen (keuken, badkamer en WC) is een sensor geplaatst die een klep bedient. De keukenmodule reageert op CO2 en opent de klep verder naarmate het CO2 gehalte stijgt. Daalt het CO2 gehalte onder een bepaalde drempel dan gaat de klep in minimale stand. De badkamermodule en WC-module werken niet proportioneel. Ofwel staat de klep in minimale stand ofwel helemaal open. De badkamermodule reageert op relatieve vochtigheid, de WC-module op geur. Dus, door enkel te ventileren wanneer nodig kan een groot deel van het warmteverlies voorkomen worden.

De ventilator-unit met de 3 modules op de afvoerleidingen. Merk op dat de ventilator is ingebouwd in een geïsoleerde kist omdat de ventilator in een onverwarmde ruimte hangt. Daardoor zou condens kunnen optreden binnen in de ventilator. De kist werd opgehangen aan de dakbalken en niet aan de muur geschroefd. Zo wordt overdracht van geluid tot een minimum beperkt. Let ook op de kleine afgeplatte cilindertjes op de buitenkant van de modules. Dat zijn stappenmotoren die de kleppen bedienen.

Leiding links onder: 80 mm afvoer badkamer
Leiding rechts onder: 80 mm afvoer WC
Leiding rechts boven: 125 mm afvoer keuken
Leiding bovenaan: 150 mm afvoer

De bediening met 4 standen (onbewoond huis, zuinig tijdens koude periodes, optimaal ventileren en boost).


Het afzuigrooster in het keukenplafond:


Een afsluitbaar aanvoerrooster in het plafond van de bureau:


Het doorvoerrooster tussen slaapkamer en bureau:


De afgewerkte installatie op de zolder. Ook de afvoerkanalen zijn geïsoleerd.


09/06/2013:
De installatie is nu ongeveer een maand in gebruik en alles werkt prima. Geen last van buitengeluid, op de slaapkamer is het muisstil. Ook van koude tocht hebben we geen last al moet ik toegeven dat het soms iets frisser aanvoelt dan voorheen. Het ventilatiegeluid valt ook goed mee, maar is toch lichtjes hoorbaar. Het moet in een keuken en badkamer niet echt stil zijn, toch ga ik nog extra geluidsdempers plaatsen op de afvoerleidingen, dan zal het helemaal goed zijn.

12/06/2013:
De dempers zijn gemonteerd en de Isodec buizen zijn strakker getrokken om minder luchtweerstand te veroorzaken. Akoestisch is er weinig veranderd. Het ventilatorgeluid is wel verminderd, maar het geluid van de luchtstroom overheerst en is niet afgenomen. Conclusie: iets beter, maar niet spectaculair.